İşten çıkma ve çıkarılma durumlarının oldukça sık yaşanması ve işten ayrılma ile yeni bir iş bulma süresi arasında yaşanan mağduriyetler, bu süreçte işçilerin mağduriyetlerinin giderilmesi adına yasal bir düzenleme yapılması gereksinimini doğurmuştur.
Nitekim bu düzenleme 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu ile yapılmış, aşağıda belirtilecek şartların sağlanması halinde işçilerin işsizlik ödeneği üzerinden işsizlik maaşı almaları imkanını sağlamıştır.
Aşağıda ilgili ödenekten faydalanmak için gerekli şartlar ve nitelikler kısaca belirtilmiş olmakla birlikte, bu süreç ve diğer sorularınız için Eksen Hukuk ve Danışmanlık Bürosu bünyemizdeki alanında uzman işçi avukatlarımızdan hukuki yardım alabilirsiniz.
İşsizlik Maaşı Nedir ?
İşsizlik ödeneği (maaşı), 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’nda belirtilen koşulları taşıyan sigortalı kişilere, bu koşullar sağlandıktan sonra işsiz kalmaları halinde aynı kanunda belirtilen miktar ve sürelerde yapılan ödemedir. Bu ödeme, 4447 sayılı Kanun’un md.47/c bendinde belirtilen zorunlu işsizlik sigortası tarafından karşılanmaktadır.
İşsizlik Maaşı Şartları
İşsizlik ödeneğinden faydalanabilme şartları, 4447 sayılı Kanun’un 51. Maddesinde belirtilmiştir. Bu madde kapsamında işçinin bu ödenekten faydalanabilmesi için:
- Kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalması,
- Hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olması,
- Hizmet akdinin feshinden önceki son 3 yıl içerisinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olması,
- Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içerisinde İŞKUR birimine şahsen ya da elektronik ortamda başvurması gerekmektedir.
İşsizlik Maaşı Nasıl Alınır ?
İşsizlik ödeneği şartlarında da bahsettiğimiz gibi, iş akdi sona eren işçinin, bu fesih tarihinden; diğer koşulların sağlanmış olması halinde; otuz gün içerisinde en yakın İŞKUR birimine veya www.iskur.gov.tr adresi üzerinden bu ödeneğe başvuru yapması gerekmektedir. Ancak belirtmek gerekir ki bu otuz günlük sürenin kaçırılmasının yaptırımı işsizlik maaşının alınamaması değildir.
Fesih sonrası otuz gün sürenin geçirilmesi halinde, bu süreden sonra başvuru yapıldığında da diğer koşulların sağlanmış olması halinde işçinin işsizlik maaşı alabilmesi mümkün olup, yalnızca geçirmiş olduğu bu süre; hak edişi olan süreden düşülmekte ve işçi bu süreye ilişkin işsizlik maaşı talebinde bulunamamaktadır.
İşsizlik Maaşı Nasıl Hesaplanır?
İşsizlik maaşı, hak kazanan işçinin fesih öncesi son 4 aylık prime esas kazancı üzerinden hesaplanmaktadır. Bu maaş, son 4 aylık prime esas kazancın %40’ı olarak belirlenmektedir. Ancak belirtmek gerekir ki, işsizlik maaşının miktarı, aylık brüt asgari ücret tutarının %80’ini geçememektedir.
Günümüzde brüt asgari ücret tutarının 2.943,00 TL olduğu düşünüldüğünde asgari ücretli olarak çalışan bir işçinin alacağı işsizlik maaşı (damga vergisi hariç olmak üzere) 1.177,20 TL’dir. Bununla birlikte işsizlik maaşının tutarı aylık brüt asgari ücret tutarının %80’ini geçememesi nedeniyle fesih öncesi son 4 ay prime esas ücret tutarının 6.000,00 TL ve üzeri olması halinde, bu miktar ne kadar artarsa artsın alınabilecek işsizlik maaşı (damga vergisi hariç) 2.354,40 TL olacaktır.
İlgili meblağlar her yıl değişen asgari ücret miktarına göre değişkenlik göstermekte olup, hesaplamada 2020 yılı brüt asgari ücret tutarı esas alınmıştır.
İşsizlik Maaşı Nasıl Sorgulanır?
İşsizlik maaşı başvurusu yapan işçilerin sonuçları 15 gün içerisinde belirlenmektedir. Olumlu yanıt alan işçiler telefon aracılığı ile bilgilendirilmekle birlikte, başvuru durumunuzu e-devlet sistemi üzerinden “İşsizlik Ödeneği/İş Kaybı Tazminatı ve Kısa Çalışma Ödeneği Sorgulama” başlığı altında da görüntüleyebilirsiniz.
İşsizlik Maaşı Ne Kadar Sürer?
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’nun 50. Maddesinde belirtilen sürelere göre, işsizlik ödeneği talebinin kabul edilmesi halinde işçi:
- 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olması halinde 180 gün,
- 900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olması halinde 240 gün,
- 1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olması halinde 300 gün,
Süre ile işsizlik maaşı almaya hak kazanacaktır. Ancak bu süre içerisinde işçinin durumu İŞKUR tarafından iş arayan olarak kaydına alınmakta, böylece işçinin danışmanlık, işe yerleştirme ve mesleki eğitim hizmetleri alması sağlanmaktadır.
